Zaak: Betalingsafspraak ontstane schade

Op 6 februari 2017 heeft er tussen de aannemer en de architect een gesprek plaatsgevonden over de vraag wie de schade zou betalen indien de verzekeraar van geïntimeerden de schade van de aannemer die bij de uitvoering van het bouwproject is ontstaan, niet zou betalen. Volgens de aannemer heeft de architect, indien de verzekeraar niet zou betalen, een bedrag van € 183.510,- ‘schuldig erkend’. Nu de architect de betaling heeft toegezegd en daar vervolgens welbewust geen uitvoering aan heeft gegeven, kan hem volgens de aannemer persoonlijk een ernstig verwijt worden gemaakt. De architect verweert zich met de stelling dat hij nooit betalingstoezeggingen heeft gedaan en al helemaal niet als privépersoon. Volgens de rechtbank heeft de aannemer de betalingsafspraak echter onvoldoende bewezen. 

Het hof komt echter tot het oordeel dat het bewijs van de betalingsafspraak door de aannemer wel is geleverd. Volgens het hof staat daarmee vast dat geïntimeerden, dus ook de architect persoonlijk, op basis van de betalingsafspraak aan de aannemer een bedrag van € 183.510,- verschuldigd zijn. 

Cassatie

Tegen dit oordeel van het hof gaan geïntimeerden in cassatie. Volgens de architect en zijn B.V.’s heeft het hof de veroordeling van de architect in persoon onvoldoende gemotiveerd, omdat het hof niet kenbaar oordeelt dat en waarom de architect in persoon partij is bij de betalingsafspraak, dan wel op basis van welke andere contractuele of wettelijke grondslag hij (hoofdelijk) aansprakelijk is. 

De Hoge Raad stelt vast dat in hoger beroep niet meer specifiek is gedebatteerd over de aansprakelijkheid van de architect in persoon. De klacht slaagt. De Hoge Raad overweegt dat het hof het betoog van de architect dat hij steeds optrad in zijn hoedanigheid van directeur van de B.V.’s niet onder ogen heeft gezien en heeft niet gemotiveerd waarom het de architect in persoon aansprakelijk heeft bevonden. De Hoge Raad overweegt verder dat: ‘De enkele omstandigheid dat in het partijdebat in hoger beroep veelal gezamenlijke partijaanduidingen zijn gebruikt, kan in het licht van het hiervoor weergegeven stellingen van partijen, en bij gebreke van enige motivering op dit punt, de toewijzing van de vorderingen tegen de architect in persoon niet dragen. Na verwijzing zal het betoog van de architect dat geen grond bestaat voor zijn aansprakelijkheid in persoon daarom alsnog moeten worden beoordeeld.’
 

Beschermingsconstructie

Dienstverleners, zoals architecten, verlenen hun dienst doorgaans vanuit een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (B.V.). Het is in dat verband dan ook de B.V. die een overeenkomst aangaat en gehouden is om deze na te komen. Voor het niet nakomen van deze overeenkomst is in beginsel uitsluitend de B.V. aansprakelijk. Daarmee vormt de B.V. een beschermingsconstructie voor de bestuurder van de B.V. Deze bestuurder komt bij niet nakoming door de B.V. pas in beeld wanneer hem in dat verband een persoonlijk ernstig verwijt kan worden gemaakt. Dat kan het geval zijn wanneer hij namens de B.V. een overeenkomst aangaat waarvan hij al weet dat de B.V. deze niet zal kunnen nakomen en vervolgens ook geen verhaal zal bieden. Deze systematiek lijkt het hof in deze zaak uit het oog te zijn verloren, aldus de Hoge Raad.

Hoge Raad 19 april 2024, ECLI:NL:HR:2024:628